เลือกขนาดตัวอักษร : ก ก ก ก ก

.
ชฺวีหยวน (屈原 : พ.ศ.204-266) เกิดในรัชสมัยของฉู่เซฺวียนหวาง (楚宣王) เป็นเชื้อพระวงศ์ของเจ้าแคว้นฉู่ (楚国) ซึ่งเป็น 1 ใน 7 แคว้นในยุคเลียดก๊กของจีน (战国 : Zhanguo : จ้านกว๋อ พ.ศ. 69-323) เป็นยุคที่ประเทศจีนแตกออกเป็น 7 แคว้น ก่อนจะถูกพระเจ้าจิ๋นซีฮ่องเต้รวมทั้ง 7 แคว้นเป็นหนึ่งเดียว และสถาปนาราชวงศ์ฉินขึ้น) แคว้นฉู่ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของประเทศจีน
.
ตามบันทึกประวัติศาสตร์ ชฺวีหยวนเป็นทั้งกวีเอกผู้ให้กำเนิดกวี “ฉู่ฉือ” (楚辞) และเป็นนักการปกครองรักชาติที่เสนอนโนบายดีๆ เพื่อประชาชนมากมาย มีความเข้าใจในสถานการณ์บ้านเมืองทั้งของแคว้นตนและของแคว้นอื่น มีความสามารถสูง รับราชการด้วยความซื่อสัตย์สุจริต มีวาทศิลป์ทางการทูต
.
ชฺวีหยวนรับราชการในยุคของ ฉู่หวยหวาง (楚怀王) ชฺวีหยวนรณรงค์ให้ใช้งานผู้มีความรู้ความสามารถและมีคุณธรรม สร้างประเทศชาติให้มั่งคั่งแข็งแกร่ง รวมกำลังกับแคว้นฉีต้านแคว้นฉิน (เวลานั้นแคว้นฉินเริ่มแข็งแกร่งขึ้นเรื่อยๆ จนมีแนวโน้มว่าจะกลืนแคว้นอื่นๆ) ท่านมีส่วนร่วมในราชการสำคัญ เป็นผู้ร่างกฎหมาย ผู้รับรองแขกเมือง แต่ต้องเผชิญการต่อต้านอย่างดุเดือดจากขุนนางใหญ่ที่ต้องสูญเสียอำนาจและผลประโยชน์เพราะนโยบายของท่าน
.
ชฺวีหยวนถูกขุนนางที่อิจฉาริษยาท่านและขุนนางที่เสียผลประโยชน์เพราะท่านใส่ความว่าร้ายจนถูกปลดตำแหน่งเนรเทศทั้งสิ้น 3 ครั้ง แต่ละครั้งท่านต่างเขียนบทกวีบรรยายถึงความคับแคว้นใจของตนไว้ กลายเป็นเป็นกวีชื่อดังที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน
.
ตลอดช่วงชีวิตของชฺวีหยวน แคว้นฉู่ถูกแคว้นฉินรุกรานสลับกับผูกมิตรหลายต่อหลายครั้ง ชฺวีหยวนพยายามห้ามเจ้าครองแคว้นฉู่ไม่ให้เชื่อใจแคว้นฉิน แต่เนื่องจากมีขุนนางกังฉินคอยเพ็ดทูลใส่ความท่าน จึงห้ามปรามไม่เป็นผล สุดท้ายฉู่หวยหวางหลงทำตามคำเชิญของแคว้นฉิน เดินทางไปเยือนแคว้นฉิน แล้วถูกจับกักตัวไว้จนสวรรคตที่แคว้นฉิน จากนั้นแคว้นฉู่ก็ถูกแคว้นฉินยกทัพมาตีจนสูญเสียพื้นที่เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ
.
ชฺวีหยวนเห็นมาตุภูมิของตนถูกรุกราน ก็ปวดร้าวในใจดั่งมีดกรีด ทั้งร่างกายและจิตใจไม่อาจทนต่อความกระทบกระเทือนใจอันรุนแรงนี้ได้ หลังจากได้เขียนบทกวีบทสุดท้าย “怀沙” (โอบทราย) อันแสดงถึงการตัดสินใจว่าจะจบชีวิตด้วยการกระโดดลงแม่น้ำให้ศพของตนอยู่ในอ้อมกอดของสันดอนทรายใต้น้ำ ในวันที่ 5 เดือน 5 ชฺวีหยวนในวัย 62 ปี ก็ได้อุ้มก้อนหินจมตนเองลงในแม่น้ำมี่หลัว (汨罗江) ทำการอัตวินิบาตกรรมในปีที่เมืองหลวงของแคว้นฉู่ถูกยึดทำลาย
.
ชฺวีหยวนได้เหลือบทประพันธ์เป็นบทกวีอมตะไว้ 25 เรื่อง ซึ่งสะท้อนถึงความห่วงใยต่อประเทศชาติและประชาชน เช่น《离骚》(หลีซาว), 《天问》 (เทียนเวิ่น), 《九歌》 (จิ่วเกอ) ต่างมีเอกลักษณ์โดดเด่น ส่งอิทธิพลกว้างไกล (ด้วยเหตุนี้ เทศกาลตวนอู่จึงมีนามว่า “เทศกาลกวี” ด้วย)
.
ตำนานเล่ากันว่าหลังจากชฺวีหยวนตายแล้ว ประชาชนรัฐฉู่โศกาอาดรูอย่างมาก แออัดหลั่งไหลสู่แม่น้ำมี่หลัวทำพิธีรำลึกถึงชฺวีหยวน ชาวประมงแล่นเรือออกไปงมหาซากร่างของท่านในแม่น้ำ ชาวประมงคนหนึ่งหยิบอาหาร ได้แก่ ข้าวปั้น ไข่ไก่ที่ชฺวีหยวนเตรียมไว้โยนลงไปในแม่น้ำ เพื่อให้ปลาปูกุ้งหอยกินอิ่มแล้วจะได้ไม่ไปกัดกินซากร่างของท่าน คนอื่นเห็นเข้าก็เลียนแบบตามกัน หมอเฒ่าผู้หนึ่งก็เอาเหล้าหรดาล (雄黄酒) มาเทใส่ในแม่น้ำกล่าวว่าเป็นยามึนเมามังกรสัตว์น้ำจะได้ไม่ทำร้ายท่านชฺวีหยวน ต่อมาเพราะกลัวมังกรจะกินข้าวปั้นไป คนจึงคิดเอาใบเลี่ยนมาห่อข้าว ผูกด้วยด้ายหลากสี พัฒนาจนเป็นบ๊ะจ่าง
.
ภายหลังเมื่อถึงวันที่ 5 เดือน 5 ของทุกปี ก็จะมีการแข่งเรือมังกร กินบ๊ะจ่าง และดื่มเหล้าหรดาลเป็นขนบธรรมเนียมประเพณี เพื่อรำลึกถึงกวีผู้รักชาติชฺวีหยวน
.
#เกร็ดความรู้จีน #เทศกาลกินบ๊ะจ่าง #สนพสุรีย์พร #ชฺวีหยวน